Axiniet is een zeldzaam mineraal en geliefd bij verzamelaars. De kristallen krijgen bij verwarming een elektrische lading.

Axiniet is gewoonlijk roodbruin gekleurd, maar het kan ook honinggeel, paars, blauw, grijs, violet of zelfs kleurloos zijn. Geslepen axinietkristallen vormen een mooie aanwinst voor een mineralencollectie.

HET SLIJPSEL
De naam axiniet is afgeleid van het Griekse woord voor bijl, omdat de kristallen enigszins de vorm van het blad van een bijl hebben. De kristallen zijn klein en zijn daarom moeilijk als edelsteen te slijpen zonder ze te beschadigen; zodoende worden ze niet gebruikt voor juwelen. Maar axiniet is erg mooi en ook zeldzaam, en wordt vaak geslepen in cabo-chonvorm of met facetten. Hierbij worden de belangrijkste facetten geslepen in een hoek van 40 graden. Een ander probleem met axiniet is dat ‘ruwe’ stenen zelden puntgaaf zijn. Hoewel er in de jaren zeventig perfecte kristallen zijn gevonden bij Crestmore in Californië, zijn deze exemplaren klein en zeer zeldzaam.

VARIËTEITEN
De exacte chemische samenstelling kan sterk variëren per vindplaats. Sommige variëteiten hebben een zo kenmerkend voorkomen dat ze met een aparte naam worden aangeduid.Een van deze variëteiten wordt tinzeniet genoemd. Dit is een gele vorm van axiniet, die meer mangaan dan ijzer bevat en maximaal 1,5% van het gewicht is calcium. Ferro-axiniet bevat daarentegen meer ijzer dan mangaan en bovendien bestaat méér dan 1,5% van het gewicht uit calcium. De derde variëteit wordt mangaxiniet genoemd. De kleur hiervan is blauw, grijs, violet of een combinatie van deze kleuren. Mangaxiniet bevat net als tinzeniet meer mangaan dan ijzer, maar het verschil is dat méér dan 1,5% van het gewicht calcium is.

TESTEN VAN AXINIET                                                  
De gemakkelijkste manier om axiniet te herkennen is te letten op de scherpe randen van de kristallen. Maar ondanks dit kenmerk kunnen de donkere variëteiten van axiniet soms worden verward met rookkwarts of met draviet (de bruine vorm van toermalijn). Het verschil is dat axiniet in een vlam gemakkelijk smelt.Axinietkristallen krijgen een elektrische lading bij verandering van temperatuur. Men noemt axiniet daarom een pyro-elektrisch mineraal.Axinietkristallen zijn ook pleochroïsch. Dit betekent dat de kristallen een verschillende kleur hebben, afhankelijk van de hoek waaronder ze worden bekeken.

GESCHIEDENIS
Lange tijd dacht men dat axiniet bruine toermalijn was. Maar in 1799 werd door de Franse mineraloog René-Just Haüy (1743-1822) ontdekt dat het een apart mineraal was.

KENMERKEN
Axiniet behoort tot de groep van de silicaten. Het bevat de metalen calcium, ijzer, mangaan, aluminium, borium; soms ook wat magnesium, dat de plaats van ijzer of mangaan kan innemen. Axinietkristallen zijn pyro-elektrisch. Dit betekent dat de kristallen bij verwarmen een elektrische lading krijgen.

HERKOMST
Axiniet wordt gevonden in granietholten en in de contactzones rondom granietintrusies (in ander gesteente binnengedrongen hete, vloeibare granietmassa’s die daar vervolgens zijn afgekoeld en gestold). Axiniet komt nooit in grote hoeveelheden voor. Belangrijke vindplaatsen zijn Bourg d’Oisans (Frankrijk), Baja California (Mexico) en in de staten Californië en New Jersey (Verenigde Staten). De variëteit tinzeniet wordt gevonden in Grisons (Zwitserland). De zeldzame blauwe vorm van axiniet komt in kleine hoeveelheden voor in Tanzania. Kleine afzettingen van het mineraal axiniet zijn aangetroffen in Brazilië, Duitsland, Italië en Groot-Brittannië.

EIGENSCHAPPEN
Groep: Silicaten
Kristalstelsel: Triklien
Chemische formule: (Ca, Fe, Mn)3AI2(BO3)(Si4O12)(OH)
Hardheid: 6,5-7
Dichtheid: 3,3-3,4
Splijting: Uitmuntend Breuk: Schelpvormig
Kleur: Bruin tot geel
Streep: Kleurloos
Glans: Glasglans
Fluorescentie: Geen