Amethyst is te zacht voor industrieel gebruik, maar wordt al sinds 3000 v.c. als edelsteen in juwelen en zegels toegepast.
Deze steensoort is van grote waarde in de juwelen branche. De prachtige purperen of violet-blauwe amethysten worden in de katholieke kerk gedragen als herinnering aan het lijden van Christus en als symbool van vrede. Amethyst is al sinds de oudheid een waardevolle edelsteen; in 3000 v.c. werd hij in Egypte en Klein-Azië gebruikt voor juwelen en zegels.
De natuurlijke kleur van amethyst is vaak onregelma­tig. De steen wordt verhit om de kleurverschillen te ver­minderen. Lange tijd werd gedacht dat de purperen kleur werd veroorzaakt door het metaal mangaan dat in het kristal aanwezig is. Dit is echter nooit bewezen. Als de steen te lang wordt verhit, kan hij verkleuren tot geel, bruin of groen. Amethyst is een variëteit van het mineraal kwarts. De mooiste exemplaren komen uit de Oeral, van Madagaskar en Sri Lanka en uit de Verenigde Staten.

KENMERKEN
De amethyst is een purperen of violet-blauwe edelsteen uit de kwartsfamilie.
Vaak is de purperen kleur onregelmatig of ongelijk verdeeld over de steen. Soms is deze kleur alleen aanwezig aan de buitenrand van de kristallen en zijn ze in het midden doorschijnend.
Om deze amethysten aantrekkelijker te maken voor gebruik in sieraden, worden ze soms voorzichtig verhit zodat de kleur egaler wordt.
Dit moet uitermate voorzichtig gebeuren, omdat amethyst bij te hoge temperaturen de purperen kleur juist helemaal verliest en diep geel wordt (de steen veranderd dan in citrien-kwarts).
Deze kleurverandering is echter moeilijk te voorspellen; de edelstenen worden soms ook bruin of groen. De reden dat zoveel aandacht wordt besteed aan de kleur van amethyst, is dat de beek-purperen stenen over het algemeen minder waard zijn dan exemplaren met een diepe kleur.
Amethyst haalt de waarde 7 op de schaal van Mohs. De mineralen die het meest op amethyst lijken zijn cordieriet en purperen scapoliet, beiden silicaten. Er bestaat ook een zeer zeldzame purperen variëteit van de korundgroep, die bekend is onder de naam ‘oosters amethyst’.
Amethysten worden soms nagemaakt door een mengsel van glas en een synthetische purperen kwartssoort.

MIDDEL TEGEN KATER
De naam amethyst komt van het Griekse woord amethistos, hetgeen ‘dat wat dronkenschap voorkomt’ betekent. De oude Grieken dachten dat verpoederde amethyst een uitstekend middel was om katers te voorkomen.

HEILIG JUWEEL
Vroeger werden veel glazen, kommen en andere gebruiksvoorwerpen uit amethyst geslepen. Maar de steen is vooral van betekenis geweest op religieus gebied.
In de Bijbel wordt amethyst genoemd als een van de twaalf stenen waarmee de borstplaten van de hogepriesters van Yahweh versierd waren. In de middeleeuwen werd de steen gedragen door kardinaals en bisschoppen. Dit is tegenwoordig nog gebruikelijk bij christelijke geloofsrichtingen.
Amethyst wordt soms nagemaakt van glas of synthetisch korund. Amethyst van mindere kwaliteit wordt vaak gebruikt voor kralen.

HERKOMST
Amethyst wordt vooral gevonden in de gekristalliseerde korst van vulkanisch gesteente zoals basalt. Amethyst wordt in veel landen gevonden, en wordt tot de minder dure edelstenen gerekend. Dit komt voornamelijk doordat lang niet alle stenen dezelfde kleur hebben: echt perfect gekleurde amethyst is zeldzaam.
De holtes waarin amethyst wordt gevonden, worden geodes genoemd. Deze komen na miljoenen jaren van weersinvloeden en erosie bloot te liggen.
Het gebied met de grootste hoeveelheid amethyst is de streek Rio Grande do Sul in Brazilië, Andere grote afzettingen bevinden zich in Uruguay, India, Rusland, Sri Lanka, Madagaskar, Italië en de Verenigde Staten.

GROTE KRISTALLEN
Kwartskristallen kunnen zeer groot worden en tot enkele tonnen wegen. Amethystkristallen bereiken niet dergelijke afmetingen, maar kristallen van 10 cm of meer en een gewicht tot een paar honderd gram komen voor. De meeste kristallen wegen meer dan 10 karaat (één karaat is 0,2 gram).
Natuurlijk gevormde kristal-groepen kunnen zeer aantrekkelijk zijn en worden vaak onbewerkt als sieraad tentoongesteld.

SLIJPSTIJLEN
Amethyst wordt gewoonlijk geslepen als ronde, ovale of druppelvormige briljant. Rechthoekig trapslijpsel en gemengd slijpsel worden ook wel toegepast. Amethyst van mindere kwaliteit wordt vaak gepolijst tot kralen.

INSLUITSELS
Enkele van de mooiste amethystkristallen onderscheiden zich door hun prachtige insluitsels. Deze bestaan gewoonlijk uit ijzeroxyde zoals goethiet en kunnen sterk lijken op een mostakje of veer, tijger-strepen of een vingerafdruk. Sommige amethystkristallen bevatten zo veel insluitsels dat het feitelijk onmogelijk is ze te slijpen zonder de inwendige structuren te beschadigen of verwijderen. Daarom worden ze vaak geslepen als cabochon.

GELIJKENDE EDELSTENEN
Amethyst lijkt soms op synthetische, paarse korund dat echter in felle zon of sterk kunstlicht rood wordt. Het kan ook veel lijken op paarse cordieriet en scapoliet. Het onderscheid tussen deze verschillende mineralen is soms alleen door nauwkeurig onderzoek vast te stellen.
Amethystimitaties zijn soms gemaakt van gekleurd glas. Door te grote produktie van deze imitaties is echter de waarde van echte amethyst flink gedaald. Synthetische amethyst wordt soms als bijprodukt gemaakt bij de produktie van kwarts voor uurwerken en andere technologische doeleinden.

EIGENSCHAPPEN
Groep: Oxiden
Kristalstelsel: Trigonaal
Chemische formule: Si02 met Fe
Hardheid: 7
Dichtheid: 2,65
Splijting: Geen
Breuk: Schelpvormig
Kleur: Paars
Streep: Wit
Glans: Glasglans
Fluorescentie: Geen

GESNEESKRACHTIGE WERKING
Helpt bij hoofdpijn en spanningen. Helpt bij aandoeningen aan de longen en luchtwegen, huidziekten, celstoornissen, spijsverteringskwalen. Goed tegen slapeloosheid en helpt bij alle problemen die ontstaan door bloedarmoede, herstel na ziekte, bleekheid en pijnlijke menstruatie. Helpt ´s morgens bij krachteloosheid en verbetert het geheugen, vermindert de druk op de hersenen, vermindert krampen, reinigt de huid en bevordert transpiratie. Helpt bij migraine als het op de huid gedragen wordt.
Kalmeert en stimuleert de geest. Goede steen voor meditatie en hij reinigt bevordert een geestelijke reiniging en ontwikkeling. Geeft kracht tot scheppend denken. Hij tempert drift, woede en haatgevoelens en vermindert angst, verdriet en heimwee.